Nhà sàn là một nét văn hóa truyền thống quý báu của người dân Việt Nam. Trong thời đại hiện nay, nhà sàn vẫn đang được gìn giữ và phát triển. Kiến trúc nhà sàn hiện đại đang dần thay thế nhà sàn truyền thống, nhưng vẫn giữ được những nét đặc trưng văn hóa của nhà sàn truyền thống.
Nhà sàn là gì?
Nhà sàn là một kiểu kiến trúc nhà ở truyền thống của các dân tộc thiểu số ở Việt Nam, đặc biệt là ở khu vực miền núi. Nhà sàn được xây dựng trên những cột gỗ cao, cách mặt đất từ 2-3m trở lên, có thể lên đến 10m. Nền nhà được làm bằng gỗ, tre, nứa,… Mái nhà thường được lợp bằng lá cọ, lá gồi, lá tranh,… hoặc ngói âm dương.
Ý nghĩa của nhà sàn
Nhà sàn không chỉ là nơi ở của người dân vùng cao, mà còn mang nhiều ý nghĩa văn hóa, xã hội sâu sắc.
-
Thể hiện bản sắc văn hóa dân tộc: Nhà sàn là một nét đặc trưng trong văn hóa của các dân tộc thiểu số ở Việt Nam. Mỗi dân tộc lại có cách xây dựng nhà sàn khác nhau, thể hiện bản sắc văn hóa riêng của họ.
-
Giúp bảo vệ con người khỏi thiên nhiên khắc nghiệt: Các mẫu nhà sàn được xây dựng trên cao giúp người dân vùng cao tránh khỏi các tác động của thiên nhiên như mưa lũ, bão tố,…
-
Tạo không gian sinh hoạt chung cho gia đình: Kiến trúc nhà sàn thường có không gian sinh hoạt chung rộng rãi, giúp các thành viên trong gia đình có thể quây quần bên nhau.
Ứng dụng của các kiểu nhà sàn
Ngày nay, nhà sàn không chỉ được sử dụng làm nhà ở mà còn được ứng dụng trong nhiều lĩnh vực khác như:
-
Du lịch: Nhà sàn được sử dụng làm homestay, khách sạn,… phục vụ nhu cầu du lịch của du khách.
-
Giáo dục: Hiện nay người ta ứng dụng kiến trúc của nhà sàn làm nhà trưng bày, bảo tàng,… để giới thiệu về văn hóa của các dân tộc thiểu số.
-
Tôn giáo: Nhà thờ, chùa,… kiểu nhà sàn phục vụ nhu cầu sinh hoạt tín ngưỡng của người dân.
Đặc trưng kiến trúc nhà sàn hiện đại
Trong những năm gần đây, nhà sàn hiện đại đã xuất hiện và trở nên phổ biến. Nhà sàn hiện đại được xây dựng với nhiều cải tiến về thiết kế, vật liệu và công nghệ xây dựng, thể hiện qua những đặc trưng sau:
Cấu tạo của nhà sàn
Các bước thiết kế mạch lạc
Các kiểu nhà sàn đẹp hiện nay thường đi qua nhiều bước, từ việc xây dựng các trụ chính, cầu thang, đến thiết kế mái, ngăn phòng, lát sàn. Các gia chủ thường tôn trọng lối xây dựng truyền thống và có thể tận dụng công nghệ để tạo điểm nhấn nghệ thuật cho ngôi nhà.
Nền tảng gỗ và vật liệu hiện đại
Nhà sàn hiện đại thường xây dựng trên nền tảng của các cột gỗ, tạo nên sự ổn định và độ bền. Theo cách truyền thống, gỗ được sử dụng nhiều, nhưng hiện nay, vật liệu như bê tông cốt thép bền chắc và gọn nhẹ đang trở thành xu hướng mới. Sự kết hợp giữa vật liệu truyền thống và hiện đại không chỉ tăng cường độ chắc chắn mà còn giữ vững giá trị truyền thống.
Phong cách thiết kế linh hoạt
Không có giới hạn trong việc thiết kế nhà sàn kiểu hiện đại. Tùy thuộc vào mục đích sử dụng, có thể thấy sự linh hoạt trong kiểu dáng, từ những ngôi nhà sàn dành cho du lịch với không gian rộng và thoải mái đến những ngôi nhà sàn gia đình, tạo không gian ấm cúng và tiện nghi. Điều này thể hiện sự đa dạng và đáp ứng đa dạng nhu cầu của cộng đồng.
Vật liệu xây dựng
Trong thiết kế kiểu nhà sàn hiện đại, sự lựa chọn vật liệu rất quan trọng. Nếu những vùng núi cao vẫn giữ truyền thống sử dụng tre, gỗ, thì ở các khu vực đô thị, bê tông, cốt thép, và các vật liệu công nghệ cao đang ngày càng thay thế. Việc này không chỉ gia tăng độ bền mà còn giúp chống chịu được ảnh hưởng của thời tiết và môi trường đô thị.
Cầu thang và kết cấu sàn
Cầu thang trong nhà sàn kiểu mới không chỉ đơn giản là phương tiện di chuyển mà còn được coi là tác phẩm nghệ thuật. Với sự chú ý đặc biệt đến chi tiết và họa tiết đẹp mắt, cầu thang trở thành điểm nhấn thẩm mỹ và tăng tính sang trọng của ngôi nhà.
Kết cấu sàn của nhà sàn phục vụ cho mục đích du lịch thường không đòi hỏi quá phức tạp. Ngược lại, nhà sàn dành cho việc ở yêu cầu sự cân nhắc kỹ lưỡng đối với vật liệu sàn và kiến trúc nội thất để đảm bảo an toàn và tính thẩm mỹ.
Chi phí xây dựng hợp lý
Mặc dù có sự đa dạng trong thiết kế, chi phí xây dựng nhà sàn phong cách hiện đại thường được coi là hợp lý, đặc biệt là khi so sánh với những công trình kiến trúc khác. Chi phí này không chỉ bao gồm vật liệu mà còn là công sức để tạo ra những đặc trưng và kiến trúc độc đáo của nhà sàn hiện đại.
Những đặc trưng này làm nổi bật sự độc đáo và tính hiện đại của nhà sàn, giữ vững giá trị truyền thống mà vẫn đáp ứng nhu cầu và thị hiếu người sử dụng hiện đại.
Tổng hợp các kiểu nhà sàn hiện đại đẹp 2023
Trong những năm gần đây, kiến trúc nhà sàn hiện đại đã xuất hiện và trở nên phổ biến. Không chỉ giữ vững giá trị truyền thống, nhà sàn hiện đại còn mang đến những nét mới lạ, đáp ứng nhu cầu và thị hiếu của người sử dụng hiện đại.
Kiểu nhà sàn đẹp theo nguyên liệu
Nhà sàn gỗ
Kiểu nhà sàn gỗ hiện đại mang lại không khí ấm áp và thoải mái cho tổ ấm. Việc lựa chọn gỗ làm vật liệu chính cho sàn nhà không chỉ tạo ra một diện mạo tự nhiên và hấp dẫn mà còn mang lại sự ấm cúng. Ngoài ra, ngôi nhà sàn gỗ còn đem đến không gian mát mẻ và khả năng cách âm, làm tăng cường cảm giác thoải mái cho những người sinh sống bên trong.
Nhà sàn tre
Xu hướng thiết kế nhà sàn bằng tre đang thu hút sự chú ý trong thời đại hiện nay. Bằng sự sáng tạo và tính độc đáo của tre, ngôi nhà sàn này không chỉ là nơi ẩn mình giữa thiên nhiên nguyên bản mà còn là tác phẩm nghệ thuật kết hợp với vẻ đẹp tự nhiên với cuộc sống hiện đại. Nhà sàn tre mở ra không gian sống mát mẻ, độc đáo và tràn ngập sức sống.
Nhà sàn bê tông
Kiểu nhà sàn bê tông thường mang đặc điểm của sự đơn giản và tối giản, tạo nên một không gian sạch sẽ và thoải mái. Khung nhà được xây dựng từ bê tông, tăng thêm độ bền và sự chắc chắn cho ngôi nhà. Đồng thời mang đến vẻ đẹp vuông vắn không khác gì nhà hiện đại thông thường.
Nhà sàn khung thép tiền chế
Ngôi nhà sàn kiểu mới khung thép tiền chế với mái dốc lợp và tường kính tạo nên không gian linh hoạt và thoải mái. Mái lợp chất lượng và tường kính kết hợp giúp kết nối nội thất với môi trường xung quanh. Khung gỗ và gạch inax sáng tạo tạo ra không gian sống ấm cúng và sang trọng.
Nhà sàn xi măng và kính
Ngoại thất của ngôi nhà sàn được làm bằng bê tông trắng và gỗ, mang lại vẻ ngoài sạch sẽ và hiện đại. Mái nhà của ngôi nhà được làm bằng kim loại đen và có độ dốc, giúp thoát nước tốt.
Phía trước nhà có một cửa sổ lớn cho phép ánh sáng tự nhiên tràn vào bên trong. Cửa sổ cũng được bao quanh bởi một ban công nhỏ, là nơi tuyệt vời để thư giãn và ngắm nhìn khu vườn.
Nội thất của ngôi nhà rộng rãi và có thiết kế mở. Phòng khách, phòng ăn và bếp đều nằm ở tầng trệt và được kết nối với nhau bằng các vòm lớn. Điều này tạo ra cảm giác rộng rãi và cho phép dễ dàng di chuyển giữa các phòng khác nhau.
Nhà sàn gạch
Lựa chọn gạch làm vật liệu chính cho nhà sàn không chỉ tạo ra một không gian sống với vẻ đẹp độc đáo mà còn thể hiện sự tinh tế qua việc lát gạch theo kiểu hoa văn hay sử dụng màu sắc độc đáo. Điều này giúp tạo nên một không gian sống mang đậm phong cách và tính cá nhân.
Kiến trúc của nhà sàn theo vùng miền
Nhà sàn Tây Bắc
Các kiểu nhà sàn Tây Bắc thường được xây dựng trên cọc, đặc biệt là nhà của dân tộc Tày và dân tộc Thái. Ngôi nhà truyền thống của dân tộc Tày ở Tây Bắc có số cột từ 24 đến 38, mái làm từ lá cọ, và cầu thang hướng Đông hoặc Nam. Trong khi đó, người Thái xây nhà bằng nguyên liệu tự nhiên, theo hình dạng của sông, núi, hay cánh đồng. Nhà có hai cầu thang, số gian nhà là số lẻ để tránh xui xẻo. Mái nhà Thái Trắng thường hình mai rùa, còn người Thái đen thì ưa chuộng mái khau cút, biểu tượng linh thiêng.
Nhà sàn Tây Nguyên
Tại Tây Nguyên, nhà sàn xây theo hướng Bắc – Nam, giúp gió mát và tránh nắng chiều. Các cột làm từ cây nguyên khối, chiều rộng 30-40 cm, xếp chồng hoặc ghép chắc chắn. Nhà có 3-7 gian, chiều rộng 5.6-7m, chiều dài 3m. Cầu thang gỗ 7 bậc, được khắc hình con rùa và trăng khuyết thể hiện tình thương và sự nuôi dưỡng.
Nhà sàn Nam Bộ
Kiến trúc miền Nam thường hướng sông vì giao thông chủ yếu trên nước. Nhà xây trên mặt nước, bờ ruộng ngập. Phòng chính đặt bàn thờ, ngồi trên chiếu ở phòng khách. Phụ nữ có không gian riêng tư với rèm che, và kiến trúc nghệ thuật trang trí tỉ mỉ, chi tiết với họa tiết chạm khắc của chim muông, hoa lá, tự nhiên.
Các kiểu nhà sàn hiện đại theo quy mô
Nhà 1 tầng kiểu nhà sàn hiện đại
Ngôi nhà sàn 1 tầng nhỏ được lợp mái tranh với góc nhìn hướng ra biển. Khung nhà được làm bằng tre và có thiết kế đơn giản, thoáng mát. Mái tranh được làm bằng lá cọ khô và che nắng. Gợi lên khung cảnh bình yên và tĩnh lặng.
Nhà 2 tầng kiểu nhà sàn hiện đại
Các kiểu nhà sàn đẹp 2 tầng hiện đại thường có mái bằng, mái dốc và tường, cột bê tông cốt thép. Cửa sổ lớn, cho phép ánh sáng tự nhiên vào phòng. Những cây xung quanh nhà cao và xanh, che bóng và tạo sự riêng tư. Ngôi nhà nằm trên một con đường yên tĩnh, với một bãi cỏ được chăm sóc cẩn thận ở sân trước.
Kiến trúc biệt thự kiểu nhà sàn hiện đại
Ngôi biệt thự kiểu nhà sàn bằng gỗ với ban công lớn nằm ở vị trí thơ mộng giữa đồi. Tường nhà được làm bằng ván gỗ, mái nhà lợp bằng lá khô. Ban công rộng rãi và có tầm nhìn tuyệt đẹp ra khu rừng xung quanh.
Việc sử dụng gỗ và lá tranh trong việc xây dựng ngôi nhà cho phép nó hòa quyện liền mạch vào cảnh quan rừng. Những chiếc cọc cũng giúp bảo vệ ngôi nhà khỏi lũ lụt và các mối nguy hiểm tự nhiên khác.
Kiến trúc nhà 3 gian kiểu nhà sàn hiện đại
Nhà 3 gian là một kiểu kiến trúc truyền thống của Việt Nam. Nhà được làm bằng gỗ và tre, với mái tranh. Sàn được nâng lên khỏi mặt đất trên những chiếc cọc, giúp bảo vệ nhà khỏi lũ lụt và các mối nguy hiểm tự nhiên khác. Ngôi nhà có một sàn hiên ngoài trời lớn, được sử dụng để nấu ăn, ăn uống và giao lưu. Tường nhà được làm bằng ván nan, giúp không khí lưu thông và giữ cho nhà mát mẻ.
Kiến trúc biệt thự kiểu nhà sàn nghỉ dưỡng
Kiểu nhà sàn đẹp dùng để làm resort nghỉ dưỡng được xây dựng trên sàn cao, cách mặt đất và bảo vệ khỏi các yếu tố thời tiết. Tường nhà được làm bằng ván gỗ, mái nhà lợp bằng lá khô. Ban công rộng rãi và có tầm nhìn tuyệt đẹp ra khu rừng xung quanh.
Một số lưu ý khi chọn thiết kế nhà sàn kiểu hiện đại
Tiêu chuẩn vật liệu xây dựng nhà sàn hiện đại
Vật liệu xây dựng như thép cần đáp ứng các tiêu chuẩn nhất định như TCVN 1651 – 1985, TCVN 1651 – 2008, JIS G3505 – 1996, JIS G3112 – 1987. Gạch ngói và gạch xây dựng cũng cần tuân thủ các tiêu chuẩn như TCVN 4313:1995 và TCVN 6355-7:1998.
Thiết kế gầm nhà và nhà chính
Gầm nhà cần có chiều cao tối thiểu 50cm để đảm bảo không gian thoáng đãng và có thể sử dụng cho các mục đích khác như để xe hoặc nhà kho. Phần nhà chính được thiết kế sao cho có không gian nhiều lưu thông không khí và sử dụng mát mẻ, đặc biệt trong mùa hè.
Phân bố và mở rộng diện tích
Để tối ưu hóa diện tích sinh hoạt trong nhà sàn đẹp kiểu hiện đại, cần xem xét kỹ lưỡng về cách mặt sàn được phân bổ. Xem xét việc mở rộng diện tích bằng cách xây thêm tầng ở phía trên hoặc tận dụng không gian gầm nhà cho các hoạt động phụ.
Móng nhà và tính toán chi phí
Móng đóng vai trò quan trọng trong độ bền của các kiểu nhà sàn đẹp. Việc lựa chọn vật liệu và tính toán chi phí xây dựng móng cần được thực hiện một cách tỉ mỉ. Sự cân nhắc kỹ thuật này đảm bảo rằng ngôi nhà sẽ đứng vững 20-100 năm.
Tối ưu ánh sáng tự nhiên
Ánh sáng là yếu tố quan trọng trong thiết kế kiến trúc nhà sàn hiện đại. Sử dụng ánh sáng tự nhiên thông qua các ô cửa sổ lớn hoặc cửa thoáng khí để tối ưu hóa không gian và giảm sự phụ thuộc vào ánh sáng nhân tạo. Cửa sổ lớn ở khu vực bếp giúp kiểm soát mùi thức ăn.
Phong thuỷ và bảo trì
Khi thiết kế kiến trúc nhà sàn đẹp hiện đại, không chỉ cần chú ý đến yếu tố thẩm mỹ mà còn cần xem xét về phong thủy. Tạo ra không gian hài hòa và mang lại may mắn và tài lộc cho gia chủ. Bảo trì và vệ sinh định kỳ cũng là quan trọng để đảm bảo độ bền và sức khỏe cho gia đình.
