Bậc tam cấp là một chi tiết kiến trúc quan trọng, mang ý nghĩa phong thủy sâu sắc. Theo quan niệm của người Á Đông, bậc tam cấp được chia thành 3 bậc, tượng trưng cho Thiên – Địa – Nhân.
Cách tính bậc tam cấp theo Sinh – Lão – Bệnh – Tử là một trong những yếu tố quan trọng trong phong thủy nhà ở. Bài viết này sẽ cung cấp cách tính bậc tam cấp chuẩn phong thuỷ chi tiết và chính xác.
Bậc tam cấp là gì? Thế nào là quy luật Sinh – Lão – Bệnh – Tử?
Khái niệm bậc tam cấp
Bậc tam cấp là một phần quan trọng trong kiến trúc nhà ở, là cầu nối giữa hiên nhà và khu đất sân vườn, có ý nghĩa thẩm mỹ và tâm linh đặc biệt đối với gia chủ. Ngày nay, bậc tam cấp được thiết kế theo nhiều kiểu dáng và mẫu mã khác nhau, tùy thuộc vào nhu cầu và ý nghĩa phong thuỷ, để mỗi gia chủ có thể lựa chọn mẫu phù hợp nhất.
Tên gọi “bậc tam cấp” xuất phát từ ý niệm về ba bậc Thiên – Địa – Nhân. Trong thiết kế nhà ở, quy luật này được áp dụng từ xa xưa khi tạo ra 3 bậc thềm trước nhà và sân giúp tối ưu hóa việc di chuyển và tạo nên một không gian sang trọng và ấn tượng. Việc xây dựng bậc tam cấp đúng cách không chỉ thuận lợi cho việc đi lại mà còn tăng thêm vẻ đẹp cho không gian nhà, cũng như mang lại may mắn và uy tín cho gia chủ.
Bậc tam cấp không nhất thiết lúc nào cũng là ba bậc. Trong thực tế, bậc tam cấp có thể có số bậc khác nhau, tùy thuộc vào các yếu tố sau:
-
Yêu cầu về mặt thẩm mỹ: Bậc tam cấp thường được làm bằng đá, gạch, hoặc bê tông cốt thép. Các bậc tam cấp có thể được thiết kế theo nhiều kiểu dáng khác nhau, tùy theo sở thích của gia chủ và phong cách kiến trúc của ngôi nhà. Mỗi bậc tam cấp có chiều cao trung bình từ 15 – 20 cm, chiều rộng từ 25 – 30 cm.
-
Yêu cầu về mặt phong thủy: Trong phong thủy, số bậc tam cấp có thể được tính toán dựa trên quy luật Sinh – Lão – Bệnh – Tử. Theo quy luật này, số bậc tam cấp nên là bội số của 3 và kết thúc ở bậc Sinh (sân nhà) hoặc Lão (tầng trệt).
-
Yêu cầu về mặt kỹ thuật: Số bậc tam cấp cũng cần được tính toán phù hợp với khoảng cách từ mặt đất đến nền nhà để đảm bảo an toàn cho người sử dụng.
Ví dụ, đối với những công trình nhà ở bình thường, số bậc tam cấp thường là 3 hoặc 5. Đối với những công trình cần sự tôn kính, nghiêm trang như đình, chùa, miếu… thì số bậc tam cấp thường là 7 hoặc 9.
Như vậy, có thể thấy rằng bậc tam cấp không nhất thiết lúc nào cũng là ba bậc. Tuy nhiên, dù có số bậc bao nhiêu, bậc tam cấp vẫn cần được thiết kế và xây dựng theo đúng quy tắc để đảm bảo tính thẩm mỹ, phong thủy và an toàn cho công trình.
Bậc tam cấp theo quy luật Sinh – Lão – Bệnh – Tử là gì?
Bậc tam cấp sinh – lão – bệnh – tử là một khái niệm trong phong thủy, ám chỉ các giai đoạn trong cuộc đời như sinh (được sinh ra), lão (tăng tuổi), bệnh (gặp bệnh tật), và tử (qua đời). Theo quy luật này, nhà cửa cũng sẽ trải qua các giai đoạn tương ứng và tùy vào từng giai đoạn sẽ có các yếu tố phong thủy khác nhau.
Quy luật Sinh – Lão – Bệnh – Tử là một quy tắc cơ bản trong phong thủy, được áp dụng để tính toán số bậc của nhà. Số bậc được xác định dựa trên độ cao của căn nhà và tuân theo thứ tự Sinh – Lão – Bệnh – Tử, tương ứng với chữ cái đầu tiên của bảng chữ cái Trung Quốc. Việc tính toán số bậc tam cấp cụ thể phụ thuộc vào diện tích và hướng của nhà.
Cách tính bậc tam cấp theo Sinh – Lão – Bệnh – Tử
Cách tính bậc tam cấp theo quy luật Sinh – Lão – Bệnh – Tử là tính số bậc từ bậc sinh đến bậc tử. Sân nhà được tính là bậc đầu tiên ứng với chữ “Sinh”. Tiếp theo, cung “Lão” ở tam cấp 2, cung “Bệnh” ở tam cấp 3 và nhà chính là cung “Tử” ở tam cấp cuối cùng. Có cả quan điểm rằng sân có thể được xem như “Tử” do nó thường là điểm kết nối giữa ngôi nhà và môi trường bên ngoài.
Ví dụ, nếu nhà bạn có 3 tầng, tầng trệt là sân, thì số bậc tam cấp sẽ là 2, bao gồm bậc lão và bậc bệnh. Tùy vào từng bậc, phong thủy sẽ có những tác động khác nhau đến cuộc sống của gia chủ.
Bước 1: Xác định tổng số bậc muốn xây trước nhà
Số bậc muốn xây trước nhà làm tam cấp được xác định dựa trên khoảng cách từ mặt đất hoặc mặt sân lên đến sảnh chính (hiên, nền) nhà. Khoảng cách bao nhiêu sẽ tỷ lệ với số lượng bậc thềm nhà bấy nhiêu.
Bước 2: Xác định vị trí của chữ “Sinh”
Có 2 quan điểm nên đặt chữ “Sinh” ở đâu:
-
Quan điểm 1: Đặt cung “Sinh” ở tam cấp 1. Tức là bậc đầu tiên của tam cấp được coi là “Sinh”.
-
Quan điểm 2: Sân được xem là “Sinh”. Điều này dựa trên quan điểm rằng sân là nơi đầy sinh khí và hoạt động, không phải là nơi kết thúc cuộc sống như “Tử”.
Việc đặt cung “Sinh” ở đâu là quan trọng để dễ dàng tính toán. Nhiều người cho rằng sân là nơi thu hút tài lộc, sinh khí, nên họ đặt chữ “Sinh” là sân. Tiếp theo, bậc số 1 là “Lão”, bậc 2 là “Bệnh”, và bậc 3 là “Tử”. Mặc dù có nhiều quan điểm xung quanh về việc đặt cung “Sinh” ở đâu, nhưng nhiều chuyên gia phong thủy đều đồng thuận rằng việc đặt cung “Sinh” vào tam cấp 1, tức là bậc đầu tiên, là phù hợp. Việc này giúp tính toán dễ dàng hơn và tạo ra sự hài hòa trong không gian sống. Tuy nhiên, đối với các ngôi nhà phải xây tam cấp có 2 bậc vì khoảng cách giữa đất và nền không đủ, nhiều gia chủ có thể giải quyết bằng cách xây tam cấp với 1 bậc giả.
Bước 3: Tính toán các cấp khác
Nếu bạn đã xác định được vị trí đặt cung “Sinh,” quá trình tính toán sẽ trở nên đơn giản hơn. Ví dụ, theo nguyên tắc:
-
Quan điểm 1: Bậc 1 là “Sinh”, Bậc 2 là “Lão”, Bậc 3 là “Bệnh”, và Nhà là “Tử”.
-
Quan điểm 2: Sân là “Sinh”, Bậc 1 là “Lão”, Bậc 2 là “Bệnh”, và Bậc 3 là “Tử”, nhưng cũng có thể xây dựng ngược lại với Bậc 1 là “Tử”, Bậc 2 là “Bệnh”, và Bậc 3 là “Lão”.
Bước 4: Cách tính bậc tam cấp Sinh – Lão – Bệnh – Tử
Tính số bậc tam cấp bằng cách đếm số cấp được xác định ở bước 2 dựa vào khoảng cách từ mặt đất hoặc mặt sân lên đến sảnh chính (hiên, nền) nhà. Số lượng bậc thường được giữ ở mức ít nhất 3 và nhiều nhất 9 để đảm bảo cân bằng và hài hòa với phong thủy.
Nếu bạn đặt chữ “Sinh” ở bậc thứ nhất (ví dụ: sân), với chu kỳ “Sinh, Lão, Bệnh, Tử” lặp lại cho mỗi bậc, thì tổng số bậc sẽ lớn hơn 1 bậc so với trường hợp đặt chữ “Sinh” ở bậc thứ hai (ví dụ: bậc thang thứ nhất). Có thể tính tổng số bậc tam cấp từ vị trí “Sinh” bằng cách tính số bậc còn lại sau vị trí “Sinh” và cộng thêm 1 (chính bậc “Sinh” đó).
-
Trường hợp 1: Lấy sân nhà làm bậc đầu tiên ứng với chữ “Sinh”:
Theo cách này, chúng ta sẽ tính số bậc tam cấp như sau:
Số bậc tam cấp = (Số bậc tổng cộng – 1) / 2 + 1
Ví dụ, nếu số bậc tổng cộng là 5, thì số bậc tam cấp sẽ là:
Số bậc tam cấp = (5 – 1) / 2 + 1 = 3
Như vậy, bậc tam cấp sẽ có 3 bậc, với bậc đầu tiên là bậc “Sinh” (sân nhà), bậc thứ hai là bậc “Lão”, và bậc thứ ba là bậc “Tử”.
-
Trường hợp 2: Tính bậc tam cấp từ bậc đầu tiên ứng với chữ “Lão”:
Theo cách này, chúng ta sẽ tính số bậc tam cấp như sau:
Số bậc tam cấp = Số bậc tổng cộng
Ví dụ, nếu số bậc tổng cộng là 5, thì số bậc tam cấp cũng là 5.
Như vậy, bậc tam cấp sẽ có 5 bậc, với bậc đầu tiên là bậc “Lão”, bậc thứ hai là bậc “Sinh”, bậc thứ ba là bậc “Lão”, bậc thứ tư là bậc “Bệnh”, và bậc thứ năm là bậc “Tử”.
Lưu ý:
-
Số bậc tam cấp không nên là số chẵn, vì số chẵn được coi là số âm, mang lại điềm xấu.
-
Nếu buộc phải xây tam cấp có 2 bậc do khoảng cách giữa đất và nền không đủ, thì gia chủ có thể khắc phục bằng một số cách như xây tam cấp có 1 bậc. Tuy nhiên cách này không đảm bảo an toàn vì quá cao. Hoặc xây thêm 1 bậc giả.
-
Con số 5 thường được chọn cho số bậc tam cấp vì nó đại diện cho ngũ hành, tạo ra sự cân bằng và hài hòa trong không gian sống.
Cách tính chiều cao và chiều rộng của bậc tam cấp
Các kích thước chiều cao, chiều dài hay chiều rộng cũng quan trọng không kém số bậc khi xây tam cấp. Trong quá trình xây dựng bậc tam cấp, việc quyết định kích thước cao x dài x rộng thường không phức tạp và phụ thuộc vào thiết kế kiến trúc cũng như mục đích sử dụng của ngôi nhà hoặc công trình. Ví dụ, kích thước bậc tam cấp ở trung tâm thương mại có thể khác biệt so với một trường học.
Để xây dựng bậc thềm tam cấp hài hòa với phong thủy và kiến trúc, đầu tiên hãy xác định số lượng bậc tam cấp cần thiết dựa trên độ cao từ mặt đất đến sân hoặc hiên nhà. Phong thủy khuyến khích sử dụng số lẻ như 1, 3, 5, 7, 9 hoặc số chẵn chia hết cho 4, và đồng thời, khoảng cách giữa các bậc cần được cân đối.
Trong tình huống có khoảng cách thấp giữa sân và sảnh chính, việc xây tam cấp chỉ với 1 bậc là lựa chọn không nên làm vì vi phạm nguyên tắc sinh – lão – bệnh – tử. Đồng thời, phong thủy đề xuất rằng đối với tam cấp có nhiều hơn 3 bậc, ta áp dụng cách tính bậc tam cấp theo quy tắc Sinh – Lão – Bệnh – Tử sao cho bậc cuối cùng là cung Sinh hoặc Lão để mang lại nhiều may mắn và phúc lộc cho chủ nhà.
Khi lựa chọn kích thước bậc tam cấp, bạn có thể tham khảo các kích thước chuẩn hiện nay:
-
Chiều cao của bậc tam cấp: từ 15 đến 18cm (không nên quá cao hoặc quá thấp để đảm bảo an toàn cho người sử dụng)
-
Chiều rộng của bậc tam cấp: từ 20cm – 30cm (đủ rộng để người sử dụng có thể bước chân thoải mái).
-
Chiều dài của bậc tam cấp: Tùy thuộc vào nhu cầu sử dụng của công trình
Phong thủy không quy định cụ thể về kích thước bậc tam cấp, điều này tùy thuộc vào bề ngang của sảnh nhằm đảm bảo tính thẩm mỹ tối đa cho ngôi nhà. Kích thước bậc tam cấp nên tương đương với chiều rộng của sảnh chính, đồng thời phù hợp với không gian tổng thể của ngôi nhà. Tùy thuộc vào thiết kế và nhu cầu sử dụng, bậc tam cấp có thể xây ở mặt tiền phía trước hoặc bao quanh 2 hay 3 mặt của ngôi nhà, tạo điểm nhấn độc đáo cho kiến trúc.
Lưu ý khi tính bậc tam cấp theo Sinh – Lão – Bệnh – Tử
Xác định vị trí “Sinh”
Đầu tiên, quan trọng nhất là xác định vị trí “Sinh”. Thông thường, nếu sân được coi là nơi thu hút tài lộc và sinh khí, thì sân thường được đặt ở bậc đầu tiên của tam cấp, ứng với chữ “Sinh”. Nếu ngược lại, có thể xem xét các phương pháp khác nhau để xác định vị trí “Sinh”.
Thứ tự tăng dần
Theo quy luật Sinh – Lão – Bệnh – Tử, bậc tiếp theo sau “Sinh” là “Lão”, rồi đến “Bệnh”, và bậc cuối cùng là “Tử”. Đảm bảo giữ cho thứ tự này tăng dần từ dưới lên trên.
Chú ý đến số bậc lẻ
Phong thủy thường khuyến khích sử dụng số lẻ như 1, 3, 5, 7, 9 cho số bậc tam cấp. Số lẻ được coi là mang lại sự cân bằng và may mắn theo quan điểm phong thủy truyền thống.
Vật liệu sử dụng
Chất liệu làm bậc tam cấp sinh – lão – bệnh- tử thường là bê tông, gạch, đá,… Tốt nhất nên sử dụng đá để đảm bảo độ bền và tính thẩm mỹ.
Màu sắc của bậc tam cấp
Màu sắc của bậc tam cấp cũng cần được lựa chọn phù hợp với phong thủy của gia chủ.
Gia chủ có thể tham khảo bảng màu sắc phong thủy dưới đây:
-
Gia chủ mệnh Kim: Màu nâu đất, vàng, xám, ghi hoặc trắng; Tránh màu đỏ, hồng, xanh lục và tím.
-
Gia chủ mệnh Mộc: Màu xanh lục, xanh dương hoặc đen; Tránh màu nâu đất, vàng, trắng, ghi và xám.
-
Gia chủ mệnh Thuỷ: Màu xám, ghi, trắng, xanh dương và đen; Tránh màu hồng, vàng, nâu đất và đỏ.
-
Gia chủ mệnh Hoả: Màu xanh lục, hồng, tím hoặc đỏ; Tránh màu trắng, xám, đen, ghi và xanh dương.
-
Gia chủ mệnh Thổ: Màu đỏ, hồng, vàng, nâu đất; Tránh màu đen, xanh lục và xanh dương.
Quy trình thi công
-
Đảm bảo thi công đúng quy trình để đảm bảo chất lượng và tính thẩm mỹ của bậc tam cấp.
-
Chú ý tránh làm trầy xước bậc tam cấp trong quá trình thi công và vận chuyển.
Những lưu ý trên giúp đảm bảo rằng cách tính bậc tam cấp theo Sinh – Lão – Bệnh – Tử cho ngôi nhà của bạn được thực hiện một cách hợp lý và mang lại lợi ích phong thủy.