Móng băng 2 phương là gì? Cấu tạo, phân loại & quy trình thi công

Móng băng 2 phương là loại móng phổ biến trong xây dựng, được sử dụng cho nhiều loại công trình, từ nhà ở dân dụng đến tòa nhà cao tầng. 

Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu chi tiết về móng băng 2 phương, bao gồm cấu tạo, ưu điểm, nhược điểm, quy trình thi công và mẫu bản vẽ. Hy vọng những thông tin này sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về loại móng này và lựa chọn được phương án thi công phù hợp cho công trình của mình.

Móng băng 2 phương là gì?

Móng băng 2 phương là loại móng được thiết kế theo 2 phương vuông góc với nhau theo chiều rộng và chiều dài ngôi nhà, tạo thành những ô vuông như bàn cờ. Loại móng này có ưu điểm là diện tích tiếp xúc với đất lớn, khả năng chịu tải cao và phân bổ đều tải trọng lên nền đất, hạn chế tình trạng lún lệch. Thích hợp cho các công trình có tải trọng trung bình và lớn, trên nền đất yếu hoặc có khả năng lún cao.

Ứng dụng của móng băng 2 phương:

• Móng băng 2 phương có thể được sử dụng cho các công trình có tầng hầm, nhưng cần có biện pháp gia cố để tăng cường khả năng chịu tải của móng.

• Ngoài ra còn được sử dụng kết hợp với móng đơn, móng cọc để tăng cường khả năng chịu tải của móng.

• Các công trình thường sử dụng móng băng 2 phương bao gồm:

– Nhà phố, biệt thự, nhà ở dân dụng từ 3 tầng trở lên

– Toà nhà cao tầng

– Nhà xưởng

– Kho bãi

– Có thể áp dụng cho các công trình khác như biệt thự hay biệt thự nhà vườn, tùy thuộc vào yêu cầu và điều kiện cụ thể của dự án.

Lưu ý: Sự lựa chọn giữa các loại móng phụ thuộc vào nhiều yếu tố như điều kiện đất, quy mô công trình, và mục tiêu thiết kế. Móng băng hai phương không phù hợp cho các căn nhà cấp 4 (1, 2 tầng), thay vào đó, người ta thường sử dụng móng cốc.

Móng băng 2 phương có cấu tạo như thế nào?

Cấu tạo của móng băng 2 phương bao gồm:

• Lớp bê tông lót: bảo vệ móng khỏi tác động của đất nền và nước ngầm, độ dày 100 – 200 mm, dùng bê tông mác 200

• Bản móng: chịu tải trọng chính của công trình, phân bổ đều tải trọng xuống nền đất, hình dạng chữ nhật hoặc vuông, kích thước chiều rộng từ 900 – 1200 mm, chiều cao 350 mm, sử dụng bê tông mác 250

• Dầm móng: liên kết các bản móng thành một khối thống nhất, giúp phân phối đều lực và tải trọng trên toàn bộ móng băng 2 phương, hình dạng chữ nhật, kích thước 300x(500-700) mm, bê tông mác 250

• Thép móng: gia cường cho móng, giúp móng có khả năng chịu lực cao hơn, đường kính và chiều dài tùy thuộc vào kích thước của móng băng 2 phương:

– Thép bản móng phổ thông: Φ12a150.

– Thép dầm móng phổ thông: thép dọc 6Φ(18-22), thép đai Φ8a150.

Chú thích: Đây chỉ là những số liệu cơ bản nên tùy vào địa chất khu vực xây dựng, loại hình công trình mà các chỉ số này có thể thay đổi sao cho phù hợp.

Đặc điểm của móng băng 2 phương

Ưu điểm

• Tăng cường sự liên kết giữa các cột, tường theo phương thẳng đứng: Móng băng 2 phương giúp liên kết các cột, tường thành một khối thống nhất, giúp giảm thiểu hiện tượng lún, lệch giữa các cột.

• Đảm bảo truyền tải trọng công trình, giảm áp lực ở đáy móng công trình: Diện tích móng băng tiếp xúc với nền đất lớn hơn móng đơn, giúp phân bổ tải trọng của công trình đều hơn xuống nền đất, giảm áp lực lên đáy móng.

• Có thể dễ dàng thi công ở một số nơi địa chất xấu, tính ổn định kém: Móng 2 phương có thể được thi công trên nền đất yếu, đất có mạch nước ngầm, đất sét pha,…

• Giá thành thi công cũng khá rẻ và thời gian thi công nhanh chóng: Các loại móng băng 1 phương hay 2 phương đều có chi phí thi công thấp hơn móng cọc và thời gian thi công cũng nhanh chóng hơn.

Nhược điểm 

• Sức chịu tải kém, đặc biệt ở những nơi nhiều bùn, nền đất yếu: Sức chịu tải của móng băng hai phương phụ thuộc vào lớp đất dưới đáy móng. Do đó, móng băng chỉ nên được sử dụng cho các công trình có tải trọng trung bình, trên nền đất tốt.

• Là loại hệ móng nông nên tính ổn định và chống trượt của móng kém: Do chiều sâu chôn móng hạn chế, nên móng băng có tính ổn định và chống trượt kém hơn móng cọc.

• Do nền đất có mạch nước ngầm sâu nên đòi hỏi sự phức tạp cao khi thi công: Khi nền đất có mạch nước ngầm sâu, cần phải có biện pháp xử lý chống thấm nước ngầm trước khi thi công móng hai phương.

Phân loại móng băng 2 phương

Phân loại theo vật liệu

• Móng băng gạch: Đây là loại móng được sử dụng phổ biến trong các công trình xây dựng dân dụng từ lâu đời. Móng băng gạch được làm từ các viên gạch xếp chồng lên nhau, liên kết với nhau bằng vữa xây.

• Móng băng bê tông cốt thép: Có khả năng chịu tải cao hơn, thường sử dụng thép cốt để gia cường cho độ cứng và độ bền của móng.

Phân loại theo tính chất

• Móng cứng: Móng cứng là loại móng có độ cứng cao, có khả năng chịu lực lớn. Móng cứng thường được sử dụng cho các công trình có tải trọng lớn, trên nền đất yếu.

• Móng mềm: Thiết kế linh hoạt, thích hợp cho các công trình có yêu cầu chịu động đất hoặc môi trường đất đỏ, có khả năng thích ứng với biến động của đất.

• Móng kết hợp: Kết hợp tính chất của móng mềm và móng cứng, tạo ra giải pháp linh hoạt, đồng thời giữ được độ ổn định và chịu tải.

Biện pháp thi công móng băng 2 phương

Móng băng có chi phí thi công thấp hơn móng cọc và thời gian thi công cũng nhanh chóng hơn. Móng băng 2 phương thường được thi công bằng phương pháp thủ công. Tuy nhiên, đối với các công trình có quy mô lớn, có thể sử dụng phương pháp thi công bằng máy móc.

Biện pháp thi công móng băng 2 phương bao gồm các bước sau:

Chuẩn bị mặt bằng thi công:

• Giải phóng mặt bằng khu đất thi công

• San lấp mặt bằng và dọn dẹp khu đất

• Định vị các trục công trình trên khu đất

• Đào đất theo trục đã định sẵn và dọn sạch móng vừa đào

Chuẩn bị vật liệu và thiết bị:

• Chuẩn bị thép, cát vàng, đá, xi măng

• Chuẩn bị cốp pha, máy trộn bê tông, xe vận chuyển

Thi công cốt thép:

• Cắt thép và gia công thép

• Đặt thép móng băng

• Đặt thép dầm móng

• Đặt thép chờ cột

Thi công ván khuôn:

• Thi công ván khuôn móng

• Thi công ván khuôn dầm móng

Đổ bê tông:

• Trộn bê tông

• Đổ bê tông móng

• Bảo dưỡng bê tông

Lưu ý khi thi công móng băng 2 phương:

• Cốt thép phải được gia công đúng thiết kế, trước khi đổ bê tông cần đảm bảo bề mặt sạch không bị dính bùn đất và bị gỉ.

• Ván khuôn phải kín để xi măng không bị chảy trong quá trình đổ và dầm bê tông.

• Bê tông phải trộn nghiêm túc, đúng quy phạm.

• Không để hố móng ngập nước trong lúc đổ bê tông móng.

Quy trình thi công móng băng 2 phương hoàn thiện

Bước 1: Chuẩn bị mặt bằng thi công

Giải phóng mặt bằng khu đất thi công

Đây là bước đầu tiên cần làm trước khi thi công móng băng 2 phương. Cần loại bỏ các vật cản trên mặt bằng thi công, như cây cối, nhà cửa,… Chuẩn bị nhân công, máy móc, thiết bị, và nguyên vật liệu để đảm bảo tiến trình thi công suôn sẻ.

San lấp mặt bằng và dọn dẹp khu đất

Đất nền khu đất thi công phải được san lấp bằng phẳng, đảm bảo độ dốc thoát nước tốt. Sau khi san lấp, dọn dẹp sạch sẽ khu đất, loại bỏ các vật dụng, rác thải.

Định vị các trục công trình trên khu đất

Dựa trên bản vẽ thiết kế, cần định vị các trục công trình trên khu đất. Các trục này sẽ là cơ sở để thi công móng băng 2 phương.

Đào đất theo trục đã định sẵn và dọn sạch móng vừa đào

Hố móng đào theo kích thước và hình dáng đã được thiết kế. Dọn sạch móng vừa đào, loại bỏ các vật cản, như đá, sỏi,… sau khi đào xong.

Bước 2: Chuẩn bị vật liệu và thiết bị

Chuẩn bị nguyên vật liệu

Đảm bảo vật liệu xây dựng như thép, cát vàng, đá, xi măng được cung cấp và chuẩn bị sẵn.

Chuẩn bị cốp pha, máy trộn bê tông, xe vận chuyển

Thực hiện gia công cốp pha đúng kích thước và hình dáng của móng, đảm bảo chắc chắn, không bị rò rỉ bê tông. Đảm bảo máy trộn bê tông có công suất phù hợp với khối lượng bê tông cần trộn. Xe vận chuyển cần phải có tải trọng phù hợp để vận chuyển bê tông đến hố móng.

Bước 3: Thi công cốt thép

Cắt thép và gia công thép

Gia công cốt thép tại chỗ, đảm bảo mức độ cơ giới phù hợp với khối lượng thép. Cốt thép cần được vệ sinh sạch sẽ, loại bỏ các tạp chất, gỉ sét, đảm bảo bề mặt sạch sẽ.

Đặt thép móng băng, thép dầm móng và thép chờ cột

Thép móng băng 2 phương, thép dầm móng và thép chờ cột cần được đặt đúng vị trí, đúng kích thước và hình dáng đã được thiết kế. Đồng thời được liên kết chặt chẽ với nhau bằng các mối hàn hoặc bu lông.

Bước 4: Thi công ván khuôn

Lắp đặt ván khuôn móng và ván khuôn dầm móng đúng vị trí, đúng kích thước và hình dạng theo yêu cầu kỹ thuật. Ván khuôn móng cần được cố định chắc chắn, không bị xê dịch trong quá trình đổ bê tông.

Sử dụng cây chống để giữ vữa xi măng và đảm bảo độ chắc chắn.

Bước 5: Đổ bê tông và hoàn thiện

Trộn bê tông

Bê tông cần được trộn đều và đúng tỷ lệ để đảm bảo chất lượng và không bị vón cục.

Đổ bê tông móng

Đổ bê tông từ từ, đều tay, tránh để bê tông bị đọng lại ở một chỗ. Đầm chặt bê tông để đảm bảo độ đặc chắc.

Bảo dưỡng bê tông

Kiểm tra kỹ thuật và chất lượng công trình sau khi hoàn thành. Thực hiện bảo dưỡng bê tông móng trong thời gian ít nhất 28 ngày để đảm bảo bê tông đạt cường độ thiết kế.

Tuân thủ quy trình và biện pháp thi công đúng đắn để đảm bảo tính an toàn và chất lượng của công trình móng băng 2 phương trong ngành kỹ thuật xây dựng Việt Nam.

Một số mẫu bản vẽ thiết kế móng băng 2 phương đơn giản

Kiến trúc Vinavic đã tổng hợp một số bản vẽ kỹ thuật, bản vẽ mặt bằng móng băng 2 phương để bạn có thể tham khảo như sau:

Bản vẽ thiết kế móng băng 2 phương cho công trình nhà ở dân dụng 3 tầng, diện tích 7x12m:

Bản vẽ mặt cắt móng băng (bao gồm kích thước cụ thể, chiều sâu của móng và cách cốt thép được đặt):

Bản vẽ móng băng 2 phương nhà 3 tầng (bao gồm mặt bằng móng, mặt bằng định vị cột, chi tiết móng, cổ cột):

Bản vẽ thiết kế dầm móng:

Những bản vẽ trên cung cấp cái nhìn tổng quan và chi tiết hóa về thiết kế móng băng 2 phương. Tuy nhiên, để đảm bảo tính chính xác và an toàn của công trình xây dựng, việc tham khảo ý kiến của kỹ sư xây dựng hay chuyên gia kỹ thuật là rất quan trọng.